Gesmede muurankers zijn
typisch van die details die horen bij monumentale gevels. Ze versterken vaak
het beeld van ouderdom zonder dat ze vaak direct opvallen. In representatieve
voorgevels werd vaak meer beroep gedaan op de vakmanschap van de ijzersmid. Vooral
sierankers met onder andere bloemmotieven van begin 16e eeuw. Hierin
zijn ook de meeste verschillen te zien. Bij zijgevels is het vaak het duidelijkst
te zien dat ze bedoeld zijn voor de constructie. Muurankers zijn toegepast
vanwege de constructie. Ze koppelden de stenen wanden met de houten balklagen
en zorgde voor stabiliteit van de (veelal dragende) wanden.
Vaak worden ze om
de balk aangebracht, beginnende bij de tweede balk. Muren die evenwijdig aan de
balklaag lopen worden voorzien van stijkbalk-ankers en bijvoorkeur gekoppeld
aan 3 balken. Muurankers zijn in twee hoofdgroepen te verdelen, namelijk blinde-
en ziende ankers. De oudste anker dateert uit de 13e eeuw. Vanaf
circa 1550 ziet men steeds vaker ook vaker muurankers met jaartallen. Door de
veranderende mode in de architectuur werd vanaf circa 1650 steeds vaker blinde
ankers toegepast. Vooral bij de Lodewijk stijlen in de 18e eeuw zijn
er bijna geen muurankers meer te
zien aan de voorgevel. Door uitzetting van het
ijzer door roesten geven deze ankers in veel gevallen grote problemen. Roesten
kan smeedijzer tot 10x zijn volume geven en drukt het metselwerk simpel weg.
Bollingen of scheurvorming zijn dan ook vaak het gevolg. Met de opkomst van de
Neo-stijlen in de 19e eeuw komen er ook weer steeds meer muurankers
in het zicht. Door de industrialisatie zijn technieken en materialen en vormen
veranderd. Ankers zijn in de meeste gevallen van gietijzer. Vooral de
rozetankers zien we steeds meer. Deze worden ook voornamelijk toegepast aan
stalen balken.
Met de opkomst van de spouwmuren lijken de muurankers verleden
tijd. De (vaak betonnen) verdiepingsvloeren rusten nu in hun geheel op de
dragende binnenspouwwanden. De gevels (of buitenspouwbladen) worden door middel
van roestvrij stalen spouwankers gekoppeld aan de binnenbladen. In de meeste
gevallen kunnen roestende ankers eenvoudig gerestaureerd worden of indien echt
noodzakelijk vervangen worden. Gerestaureerde ankers zijn onder andere
verkrijgbaar bij de Ambachtelijke Smederij of www.muuranker.nl
Met de opkomst van de spouwmuren lijken de muurankers verleden
tijd. De (vaak betonnen) verdiepingsvloeren rusten nu in hun geheel op de
dragende binnenspouwwanden. De gevels (of buitenspouwbladen) worden door middel
van roestvrij stalen spouwankers gekoppeld aan de binnenbladen. In de meeste
gevallen kunnen roestende ankers eenvoudig gerestaureerd worden of indien echt
noodzakelijk vervangen worden. Gerestaureerde ankers zijn onder andere
verkrijgbaar bij de Ambachtelijke Smederij of www.muuranker.nl
