maandag 21 juli 2014

Afweer van het kwaad


Foto Erfgoed Leiden en Omstreken
Bij een huidig bouwhistorisch onderzoek van een boerderij in Zuid Holland komen we boven een van de kelderopeningen (inmiddels dicht gemetseld) een afweerteken tegen. Deze is geschilderd op het metselwerk met zwarte teer, net als de plint boven het maaiveld. Soms komt men dit soort tekens in het wit tegen of met een witte achtergrond. Vooral s’ nachts als de demonen en bozen geesten uit de onderwereld naar boven kwamen, was wit in het maanlicht goed zichtbaar. De kelderopeningen waren dicht bij de grond en daarmee de ideale toegang voor het kwaad om het huis binnen te dringen. Zuid Holland kent veel grasland. In de loop van de 18e eeuw richten zich steeds meer boeren op de melk kaas en boter. Vooral ten noorden van de grote rivieren in de buurt van de grote Hollandse steden zoals Delft, Leiden, Gouda en Amsterdam. Door de koele tempratuur waren kelders in gebruik als opslagplaats. In deze contreien zijn de afweerkruizen dan ook vaak bedoeld ter voorkoming van verzuring van melk. Ook andere tekens komt men tegen, zowel geschilderd als aangebracht in verschillende kleuren metselstenen. Door de eeuwen heen zijn vele soorten symbolen ontstaan door heel Europa. Tegen brand of blikseminslag, een goede oogst of vruchtbaarheid. Een mooie verzameling en meer informatie is te vinden op de website http://www.graafschaploon.be