Gewelven
zijn gebogen vloerconstructies die we in verschillende vormen en maten kennen.
De oudste gangbare gewelven in Nederland zijn vaak van metselwerk of hout. Een
bepaalde type dat vaak bij kelders werd toegepast zijn de zogenaamde
troggewelfjes. Tussen houten balken werden bakstenen gemetseld in een kleine
boog. Door de druk naar benden steunen de bakstenen op elkaar en dragen ze zo
uiteindelijk de krachten af naar de houten balken. Vanaf de 19-de eeuw werden
de houten veelal vervangen door stalen liggers. De overspanning (in de lengte) kon
hierdoor ook groter worden. Vaak werden ze in 19-de eeuwse woningen (herenhuizen)
toegepast, ter plaatse van de vestibule met een marmeren vloer, of bij kelders
voor het koelhouden van producten. Door de opkomst van verschillende
bouwmaterialen in deze periode als gevolg van de industrialisatie, zien we
steeds meer type troggewelfjes. De eerste en meest logische is die, waarbij de
houten balken worden vervangen door stalen liggers. Het metselwerk blijft
hiertussen gewoon toegepast. De vloer werd daarna volgestort met beton in
plaats van zand. Daarna zien we troggewelfjes die opgebouwd zijn uit ongewapend
beton. Hierbij werden houten planken als bekisting aangebracht waardoor de
afdruk van de planken achterbleef. Nadat men de voordelen van een combinatie
van beton en ijzer had ontdekt zien we ook steeds vaker troggewelfjes met
gewapend beton. Bij een zeer recent onderzoek is er een andere type gevonden
waarvan andere voorbeelden in Nederland (nog) niet bekend zijn. Het gaat
hierbij om getoogde terracotta (ook bekend van de rode stenen bloempotten) stroken
die van binnen hol zijn. Hierover heen is beton aangebracht. Het vier verdiepingshoge
gebouw heeft door het toepassen van de terracotta een veel lichtere gewicht. Het
materiaal is afkomstig uit een inmiddels gesloten fabriek in Italië.
Vermoedelijk is bij een van de wereldtentoonstellingen de informatie in
Nederland terecht gekomen. Ondanks een brand in 1962 is het vandaag de dag nog
steeds aanwezig.
